Egeli akademisyen Doç. Dr. Sarıkahya ve ekibi, meme kanserine karşı endemik bitki türleri ile araştırma yapacak.
Ege Üniversitesi (AB) Fen Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nazlı Sarıkahya liderliğindeki proje, Türkiye Sağlık Kurumları Başkanlığı (TÜSEB) tarafından “Stratejik Sağlık Teknolojileri Ar-Ge Projesi Çağrısı” kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Doç. Sarıkahya ve ekibi “Endemik ‘Cephalaria’ Türlerinden İzole Edilen İmmünomodülatör Saponin Adjuvan Adaylarının Aşı Antijeni Her2/Neu Peptide İle Meme Kanseri Aşılarında Kullanım Potansiyelinin Araştırılması” projesinde meme kanseri araştırmaları yapacak.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Doç. Dr. Nazlı Sarıkahya ve grubunu makamında ağırlayarak tebrik etti. prof. Dr. Budak, “Fen Fakültemiz Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nazlı Sarıkahya hocamız ve ekibinin meme kanserine yönelik geliştirdiği proje TÜSEB tarafından desteklenmeye hak kazandı. Hocamızı ve ekibini tebrik ediyor, çalışmalarında başarılar diliyorum” dedi.
Adjuvan kullanımı ile aşı geliştirilecek
Meme kanseri vakalarında “HER2” pozitif cinsinin aktif olduğunu belirten Doç. Sarıkahya, “Yüzde 43 gibi yüksek bir oranla ülkemizde kadınlar arasında ilk sırada yer alan meme kanseri vakalarının bilimsel verilere göre yüzde 20-30’u HER2 pozitif tiplerdir. Günümüzde HER2-pozitif meme kanserine karşı HER2’ye özgü monoklonal antikorlar, uzun yıllardır aktif tedavi formüllerinin ortasında yer almaktadır. Günümüzde biyoteknolojik sistemler tarafından üretilen bu antikorların yanı sıra bağışıklık sistemini aktif olarak uyaracak HER2 peptidi içeren aşı formülasyonlarının geliştirilmesi önem arz etmektedir. Son yıllarda güçlü bir koruyucu yanıt oluşturmak için adjuvan kullanımına ihtiyaç duyan farklı orijinli aşılar ve antijenler birçok araştırmaya konu olmuştur. Adjuvan kullanımı sayesinde, düşük immünojeniteye sahip bir antijenin immünojenitesi arttırılabilir, daha az antijen ile immün yanıt oluşturulabilir ve aşının aktivitesi uzatılabilir. Son yıllarda adjuvanların kombinasyon halinde kullanımı araştırılmaktadır. Bu sayede bağışıklık sistemi üzerinde daha güçlü bir etki oluşturulması amaçlanmaktadır. Saponinler, şeker birimlerini triterpenik veya steroidal yapı üzerinde taşıyan ikincil metabolitlerdir. Bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerinden dolayı immünomodülatör etkilerinden dolayı adjuvan potansiyeli gösterirler.
Cephalaria endemik bitkisi ile aşı kombinasyonları yapılacaktır.
Proje hakkında detaylı bilgi veren Doç. Sarıkahya, “Bu proje kapsamında meme kanseri tedavisinde Cephalaria bitkilerinden elde edilen HER2/Neu onkoproteinpeptid antijeni ve potansiyel bir saponin adjuvanı içeren aşı kombinasyonlarının geliştirilmesi amaçlanıyor. Bu nedenle ülkemizin endemik Cephalaria spp. Projenin en önemli sonucu, adjuvan potansiyeli olan saponin moleküllerinin etkin bir aşı ile bir araya gelmesiyle tümörün boyutunu küçültecek, tamamen ortadan kaldıracak veya oluşumunu engelleyecek bir formül geliştirilmesi olacaktır. Bu çalışma ile HER2/Neu peptidi, Cephalaria spp. Saponin adjuvan kombinasyonunun ilk denenmesi ve olumlu sonuçlar, bu kombinasyonun gelecekte farklı antijenlerle meme kanserine karşı kullanımını artıracak, sağlık branşında ve adjuvan olarak ticari üretim maliyetini artıracaktır. Ayrıca ticarileştirme adımında elde edilecek kombinasyon bilgileri yerli firmalara sunularak ülkemizdeki imkanlarla üretim potansiyeli oluşturacak yönde değerli bir adım atılmış olacaktır.
Doç. AB Biyomühendislik Bölümü’nden Dr. Nazlı Sarıkahya. Ayşe Nalbantsoy, Nükleer Bilimler Enstitüsü’nden Prof. Dr. Emel Öykü Çetin Uyanıkgil, Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Fatma Yurt Onaran, Prof. Dr. Osman Zekioğlu ve Öğretim Üyesi. Görmek. Gürdeniz Serin, Akdeniz Üniversitesi Botanik Bölümü’nden Prof. Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji Profesörü Dr. Ramazan Süleyman Göktürk. Nesrin Özören ve Botanik Bahçesi’nden Uzman Nezahat Gökyiğit. biyo. Burçin Çingay.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
